بیمارستان هوشمند: تجهیزات هوشمند سازی بیمارستان و مراکز درمانی
بیمارستان‌ها بخاطر سر و کار داشتن با افرادی که از لحاظ جسمی و روحی صدمه دیده‌اند یک مرکز حساس است و باید انعطاف پذیری بالایی داشته باشند. بیمارستان‌ها اولین مراکزی هستند که بخاطر تشخیص بیماری و روش‌های درمانی از ابزارهای الکتریکی و دیجیتالی استفاده کردند. بنابراین قدمت بیمارستان‌ها در آشنایی با ابزارهای دیجیتالی از دیگر حرفه‌ها کمی بیشتر است. تبدیل شدن بیمارستان به یک ساختمان تماما هوشمند هم پزشک‌ها و پرستارها را خوشحال می‌کند و هم بیماران را بخاطر یک تعامل عادلانه و دقیق راضی. برای آشنایی با روند بیمارستان هوشمند (Smart Hospital) در ادامه با ما همراه باشید. هوشمند سازی بیمارستان ها و اماکن بهداشتی و درمانی در زمره خدمات شرکت هوشمند سازی آرات هست که امروز رسیدگی به این مطلب را ضروری تر کرده است.
ضرورت برخورداری از بیمارستان هوشمند: چرا بیمارستان‌ها باید هوشمند سازی شوند؟
رشد روز افزون جمعیت، افزایش افراد سالمند و این آخری‌ها بالا گرفتن بیماری واگیردار، با چه تجهیزاتی می‌توان با این تهدید‌های سه گانه، کنار آمد و دولت‌ها را نجات داد؟ با چنین شرایطی، برای مراقبتهای بهداشتی به سیستم‌های گسترده‌تری نیاز است. برای مقابله با تهدیدها، بیمارستان‌ها باید تکامل پیدا کنند و هوشمندانه و کارآمدتر ظاهر شوند.
بر اساس تخمین سازمان بهداشت جهانی (WHO)، در دهه آینده، مراقبت بهداشت در سطح جهان با کمبود بیش از 18 میلیون متخصص مواجه خواهد شد. اما آیا افزایش حجم کار برای ورود متخصصان جدید ثبات دارد؟ که به پرورش نیروهای جدید بپردازیم؟ یا که چندی بعد با بی ثباتی مواجه خواهد شد و این موضوع خود به تنهایی چالشی بزرگ است. به همین منظور بهترین روش ساخت بیمارستان‌های هوشمند است که می‌توانند مراقبتهای بهداشتی را کارآمدتر و کیفیت مراقبت از بیماران را بهبود ببخشد.
بیمارستان هوشمند چیست؟
بیمارستان هوشمند بخشی از پدیده e-health یعنی تشریک مساعی خدمات بهداشتی و فناوری‌های الکترونیکی است. سلامت الکترونیک واژه‌ی جدیدی نیست و تقریبا از سال 1999 به عنوان خدمات اینترنت برای سلامت جامعه بصورت گسترده مورد بررسی قرار گرفته است. (در مقوله خانه هوشمند هم کشورهای پیشرفته‌تر نظیر آمریکا چند گام جلوتر از کشورهای شرق آسیا هستند.)
اما بیمارستان هوشمند با وجود اینترنت اشیاء و دستگاه‌های پیشرفته‌ی مجهز به هوش مصنوعی، تجزیه و تحلیل داده‌ها را به درستی و با دقت بالا، انجام می‌دهد و با روش‌های نوین به انتقال اطلاعات می‌پردازد. این فناوری‌های هوشمند از زمان تشخیص بیماری تا پیشنهادهای درمانی متخصصان و مخصوصا بیماران را تا رسیدن به نتیجه‌ی نهایی حمایت می‌کنند. تحت این شرایط دیگر بیماران لازم نیست در صف‌های طولانی اتاق انتظار درد بکشند و متخصصان نیز با کمک ابزارهای پیشرفته خیلی سریع‌تر به روند درمان می‌پردزاند. مراقبت های پزشکی کمک می‌کند تا بر ارائه مراقبت با کیفیت بالا تمرکز کنند و موانع مربوطه را با استفاده از فناوری‌های پیچیده پزشکی به حداقل برسانند.
هوشمند سازی بیمارستان
هوشمند سازی بیمارستان بنابر انتظارات سازنده، می‌تواند هم شامل تأسیسات بیمارستان باشد، هم شامل اطلاع رسانی و هم مربوط به ابزارها و وسایل پزشکی و در ایده‌آل‌ترین حالت (مثل بیمارستان‌های هوشمند معروف دنیا) با اپلیکیشن از راه دور مدیریت شود. با این اوصاف یک بیمارستان هوشمند ایده آل بهتر است که تمامی موارد را در پروژه‌ی خود داشته باشد و پیش از ورود بیمار به بیمارستان با نوبت دهی و اطلاع رسانی دقیق شروع شده و در نهایت مرخص شدن بیمار و تصویه حساب بصورت کاملا هوشمند انجام شود. در ادامه به تجهیزات شاخص در هوشمند سازی بیمارستان می‌پردازیم:
هوشمند سازی فضای بیمارستان
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 1. سیستم روشنایی هوشمند
هدف اصلی در سیستم روشنایی هوشمند، مصرف بهینه انرژی و بصورت پیشرفته‌تر تنظیم شدت نور مطابق با محیط و شرایط است. معمولا بیمارستان‌ها بخاطر عدم کنترل مصرف برق، هزینه‌های سنگینی را پرداخت می‌کند.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 2. سیستم هوشمند سرمایشی و گرمایشی هوشمند
در سیستم سرمایشی و گرمایشی هوشمند یا سیستم تهویه هوشمند، می‌توان ایجاد فضایی دلپذیر و مطبوع برای بیماران بدون کمترین اتلاف انرژی ایجاد کرد. سیستم تهویه هوشمند علاوه بر خنک کردن محیط برای حفظ دستگاه‌های الکترونیکی و هوشمندی که در فضای بیمارستان استفاده می‌شود، بسیار مؤثر است.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 3. سیستم دوربین مداربسته CCTV
دوربین‌های مداربسته جزو جدایی ناپذیر هوشمند سازی ساختمان‌ها، مخصوصا بیمارستان‌ها است. در اکثر مراکز مختلف بمنظور مدیریت بهتر از دوربین‌ها مدار بسته CCTV استفاده می‌شود. این مدل از دوربین‌ها مداربسته نسبت به حرکت حساس هستند و می‌توانند مطابق با حساسیت تعریف شده در صورت تشخیص موردی غیر استاندارد در محدوده‌ی خود سریع شروع به ضبط کرده و با آلارم نگهبان را متوجه سازد.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 4. سیستم کنترل تردد Access Control
سیستم اکسس کنترل یا همان دستگاه کنترل تردد برای گزارش ورود و خروج افراد و کارکنای یک مجموعه استفاده می‌شود. دستگاه کنترل تردد قفل درب را با شناسایی افراد ویژه باز کرده و اجازه‌ی تردد می‌دهد. این دستگاه برای عبور و مرور پزشکان به فضاهای مختلف بسیار کارآمد است.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 5. حفاظت پیرامونی Intruder Alarm
سیستم حفاظت پیرامونی در هوشمند سازی بیمارستان، شامل انواع گیت، راهبند و فنس‌های الکترونیکی است. این ابزار فضای بیمارستان را برای حفظ امنیت بیماران فراهم می‌کند.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 6. سیستم‌های اعلام حریق هوشمند Fire Alarm
سیستم اعلام حریق هوشمند با نصب انواع دتکتورهای مختلف کاملا فضای بیمارستان را از خطر آتش سوزی، نشت گازهای سمی و مواردی از این قبیل ایمن می‌کند.
تجهیزات بیمارستان هوشمند: 7. سیستم پیجینگ Paging
پیج کردن در بیمارستان یکی از اتفاقات رایج است. اما قابلیت‌های سیستم پیجینگ بسیار حائز اهمیت است. کیفیت متریال زیر ساختی، سرعت ارسال پیام، قابلیت بلندگوها برای ارسال پیام به مناطق مختلف و دستورالعمل ساده برای استفاده از آن، از ویژگی‌های مهم سیستم پیجینگ است.
تجهیزات بیمارستان هوشمند: 8. سیستم ناوبری برای فرود هیلکوپتر NDB
مشخص کردن نقاط فرود هلیکوپتر و مکان یابی این نقاط با استفاده از چراغ رادیویی غیر جهت دار است که در عرض باند قرار می‌گیرد. چراغ راهنما NDB سیگنال‌هایی را با قدرت برابر در تمامی جهات پرتاب می‌کند. این سیگنال‌ها دارای یک رمز 13 رقمی دارند که برای شناسایی ایستگاه استفاده می‌شوند.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 9. سامانه داروخانه هوشمند و رباتیک
در داروخانه هوشمند و رباتیک با خواندن بارکد بر روی نسخه‌ها، داروهای تجویز شده، پیچیده می‌شود. از این قابلیت می‌توان برای افزایش سرعت دلیوری دارو به مراجعه‌کنندگان داروخانه‌ی بیمارستان‌های هوشمند استفاده کرد.
تأسیسات و امکانات بیمارستان هوشمند: 10. سیستم پارکینگ هوشمند بیمارستان
از دیگر مواردی که در تأسیسات بیمارستان هوشمند اهمیت دارد، ساخت پارکینگ هوشمند است. با وجود پارکینگ هوشمند هم تردد بیماران و هم تردد کارکنان کاملا تحت نظارت کنترل است. درضمن، می‌توان ماشین‌های کارکنان را شناسه‌دار کرد و به محض ورود با تشخیص شناسه، راهبندها بصورت خودکار کنار رفته و ماشین بدون کمترین توقفی وارد پارکینگ می‌شود.
سرویس‌دهی مراکز درمانی هوشمند برای مراقبت ویژه از بیماران
سرویس دهی هوشمند برای مراقبت ویژه از بیماران از زمان نوبت دهی شروع شده و تا مرخص شدن بیمار ادامه دارد. با ثبت مشخصات بیمار، یک کاربر در سیستم سرویس دهی هوشمند بیمارستان به حساب آمده و تمامی مراحل درمان از قبیل ویزیت پزشک، سرکشی پرستار، اجرای دستورالعمل‌های دکتر، زمانبندی برای مصرف دارو و تزریقات همه و همه بر روی سیستم به صورت کاملا منظم تعریف شده و در زمان واقعی اجرا می‌شود.
ابزارهای هوشمند پزشکی
بعد از هوشمند سازی ساختمان بیمارستان و خدمات رسانی هوشمند برای پذیرش بیمار نوبت به مرحله‌ی اصلی یعنی تشخیص و معالجه بیمار می‌رسد. بسیاری از بیمارستان‌ها برای تشخیص درست آزمایشگاه‌ها و رادیولوژی‌ها را به دستگاه‌های هوشمند مجهز کرده‌اند و چندان با چنین سیستمی نا آشنا نیستند.
همانطور که گفته شد مشخصات بیمار از زمان ورود ثبت شده و یک پرونده‌ی دیجیتالی در سامانه به او اختصاص می‌یابد که اطلاعات پزشکی نظیر تجویز داروها، نتایج آزمایش و عکسبرداری در آن بایگانی می‌شود. مثلا در بیمارستان مسیح دانشوری از ریه بیمار عکس گرفته می‌شود و عکس از طریق سیستم‌های پردازش ابری، به پزشک مربوطه ارسال می‌شود. با این روش در وقت و انرژی صرفه جویی می‌شود.
بیمارستان هوشمند دبی و کانادا
یکی از بیمارستان‌های هوشمند معروف در کانادا، بیمارستان Humber River Valley است. در این بیمارستان اپلیکیشن به صورت آنلاین زمان ویزیت را مشخص می‌کند. ویزیت به صورت آنلاین انجام شده، بررسی های دیجیتالی برای تشخیص بیماری و نتایج آزمایشات ایمیل می‌شود) این دستگاه دارای ربات‌ها و سایر فناوری‌هایی است که تقریبا 80 درصد از خدمات پشتیبانی خود را مانند داروخانه، نظافت و تحویل غذا به صورت خودکار انجام می‌دهد. این به پرسنل بالیتی زمان بیشتری برای مراقبت از بیماران می‌دهد.
نمونه‌ی دیگر کلینیک کلیولند ابوظبی Cleveland Clinic Abu Dhabi (CCAD) است که از برنامه‌های دیجیتالی برای پشتیبانی از مراقبتهای درمانی استفاده می‌کند. قبل از شروع درمان، بیماران از برنامه‌هایی برای ارتباط با کارکنان استفاده می‌کنند. آن‌ها با استفاده از پدهای هوشمند، برای دسترسی به اطلاعات پزشکی خود، برنامه‌های روزانه و سفارش غذا و استفاده می‌کنند. هنگام مرخصی نیز، برنامه نسخههای دارویی را به داروخانه محلی ارسال کرده و سپس صورتحساب خود را بصورت آنلاین پرداخت می‌کنند، خیلی شیک و تر و تمیز!
آیا ربات‌ها می‌توانند جایگزین پرسنل مراکز درمانی شوند؟
در بیمارستان ووهان چین، در دوره‌ی اول موج کرونا، چندین روز بطور کامل کارها توسط روبات‌ها انجام میشد. آن‌ها که بر اساس فناوری نوپای CloudMinds تولید شده است، مراقبت انجام میشد و به پرسنل فرصتی برای استراحت می‌دادند. بیمارستان‌های هوشمند می‌توانند فرآیندهای سنتی و پرمصرف را به صورت خودکار و دیجیتالی کنند.
سیستم اطلاعات سلامت سیستم مؤثر در هوشمند سازی بیمارستان
سیستم اطلاعات سلامت یا HIS به سیستمی گفته می‌شود که برای مدیریت داده‌های مراقبتهای پزشکی طراحی شده است. این سیستم همانند سایر برنامه‌های نرم افزاری هوشمند با جمع‌آوری، ذخیره، مدیریت و منتقل کردن داده‌ها به پرونده پزشکی بیمار EMR از مدیریت عملیات بیمارستانی و تصمیمات مراقبتهای پزشکی پشتیبانی می‌کند.
سیستم‌های اطلاعاتی سلامت، همچنین شامل آن دسته از سیستم‌ها می‌شوند که داده‌های مربوط به فعالیت‌های بیمه‌ها و سایر سازمان‌های بهداشتی را نیز مدیریت می‌کند. ولی از آنجاکه این سیستم حجم بالایی از اطلاعات را نگهداری می‌کند، امنیت و حفظ اطلاعات آن از نگرانی‌های اصلی وارد شده به این سیستم است.
مزایای استفاده از سیستم اطلاعات سلامت
همه افراد در مراقبتهای بهداشتی از بیماران گرفته تا پزشکان و حتی مدیران بیمارستان‌ها می‌توانند از سیستم های اطلاعات سلامت استفاده کنند. این سیستم داده ها را جمع آوری کرده و در قالبی مؤثر گردآوری می‌کند که می‌شود از آن‌ها برای تصمیم‌گیری در زمینه مراقبت های بهداشت و سلامت استفاده کرد.
پرونده سلامت الکترونیکی Electronic Medical Record (EMR) و پرونده پزشکی الکترونیکی Electronic Health Record (HER)
معمولا این دو اصطلاح با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. پرونده سلامت الکترونیکی EMR جایگزینی برای نسخههای کاغذی سابقه پزشکی بیمار است. پرونده الکترونیکی سلامت شامل داده‌هایی بیشتری از سلامت، مثل نتایج آزمایش و عکس این جور موارد است. این سامانه طوری طراحی شده است که می‌توان اطلاعات را با سایر ارائه دهندگان خدمات درمانی به اشتراک گذاشت.
پورتال بیمار (Patient Portals)
پورتال‌های بیمار به بیماران این امکان را می‌دهد تا از طریق اتصال به اینترنت به داده‌های شخصی خود، مانند قرار ملاقات، داروها و نتایج آزمایشگاه دسترسی پیدا کنند. برخی از پورتال‌های بیمار امکان برقراری با پزشکان، و درخواست‌هایی مبنی بر پر کردن نسخه و امکان ویزیت را برای بیماران فراهم می‌کند.
نظارت از راه دور بیمار Remote Patient Monitoring (RPM)
نظارت از راه دور بیمار که به عنوان سلامت از راه دور نیز شناخته می‌شود، به سنسورهای پزشکی، اجازه می‌دهد تا داده‌ها بیمار را برای متخصصان مراقبتهای بهداشتی ارسال کنند. این سنسورها اغلب سطح قند خون و فشار خون را برای بیمارانی که در شرایط خاص هستند، متناوبا ارسال می‌کند. این داده‌ها به پزشک مربوطه برای تشخصی بیماری و نوع دارو کمک می‌کند.
حمایت از تصمیم گیری بالینی (CDS) Clinical Decision Support
سیستم‌های پشتیبانی تصمیم گیری بالینی، داده‌های سیستم‌های مختلف بالینی و اداری را آنالیز می‌کنند، تا با ارائه دهندگان خدمات درمانی در تصمیم گیری بستری بیمار کمک کند. داده‌ها می‌توانند به تشخیص یا پیش بینی رویداده‌های پزشکی با تجویز یک دارو، به بهبود وضعیت بیمار کمک کنند.
تبادل عکس‌های رادیولوژی با سیستم پکس PACS
سیستم بایگانی تصاویر پزشکی و ارتباطات، است. در این سیستم بجای استفاده از روش‌های قدیمی عکس برداری، فقط با ذخیره سازی عکس، همانطور که در بیمارستان مسیح دانشوری برایتان مثال زدیم، انجام می‌شود. با ایجاد شبکه اتصالی مطمئن در سیستم هوشمند سازی بیمارستان تصاویر دقیقا به آدرس مقصد، بدون چاپ و حمل نگاتیو، انتقال پیدا می‌کنند. البته کیفیت و نظارت بر انتقال تصاویر مستلزم رعایت یک سری از استاندارها بنام استانداردهای تصویر برداری DICOM (Digital Imaging and Communication in Medicine) است، که باید برای تبادل عکس آن‌ها را رعایت کرد. در ضمن این تصاویر پزشکی همیشه در پرونده پزشکی بایگانی می‌شوند، بنابراین نگران از دست دادن آن‌ها نباشید.
اجرای پروژه های هوشمند سازی پیچیده در ایران: مرکز هوشمند سازی آرات
امیدواریم که این مطلب حسابی به کارتان آمده باشد و توانسته باشیم با معرفی تجهیزات هوشمند سازی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ابعاد خدمات رسانی این برند پرآوازه را به شما توضیح داده باشیم. چنانچه برای تامین تجهیزات هوشمند سازی و یا اجرای پروژه‌های هوشمند سازی نیاز به همکاری با یک تیم مجرب دارید؛ می‌توانید با مشاوران مرکز هوشمند سازی آرات تماس بگیرید. تیم ما سال‌ها در زمینه‌ی هوشمند سازی و در متن پروژه‌های بزرگ فعالیت موثر داشته و از بهترین شرکت‌های ایرانی فعال در این صنعت به حساب می‌آید.
